Het is een wake-up call: het meest winstgevende bedrijf van 2018 is wereld’s grootste oliebedrijf. De markt van de fossiele brandstoffen is nog springlevend en extreem lucratief. Dit stelt ons als mens voor een dilemma dat gaat over geld en klimaat. Welk belang bepaalt ons handelen?
Saudi Aramco
Onlangs is bekend gemaakt welke bedrijven in 2018 wereldwijd het meeste winst hebben gemaakt. Nieuwsorganisatie nu.nl berichtte dat het bedrijf ‘Saudi Aramco’ de lijst aanvoert met de nummer één positie. En dat doen ze overtuigend: Het Saoedische staatsbedrijf heeft in 2018 een kleine 200 miljard euro winst gemaakt (!).
200 miljard euro is veel geld. Om je een beeld te geven van dit bedrag wordt in het bericht op nu.nl de vergelijking gemaakt met het bedrijf Apple. Zij zijn namelijk wereldwijd het meest waardevolle beursgenoteerde bedrijf en behaalde in 2018 een winst van ongeveer 72 miljard euro.
Ik heb zelf ook geprobeerd om voor te stellen hoeveel een winst van 200 miljard is. Dit heb ik gedaan door uit te rekenen hoeveel modellen van de auto Tesla S Performance je voor dat bedrag kunt kopen.
Een nieuwe Tesla Model S Performance kost een kleine 100.000,- euro. Met de winst van 200 miljard euro kunnen de mensen bij Saudi Aramco 2 miljoen modellen Tesla S Performance kopen.
De relatie tussen geld en klimaat
Het nieuws over Saudi Aramco is belangrijk. Het zegt namelijk iets over de huidige stand van zaken in de wereld.
De boodschap van de Verenigde Naties en de wetenschap is luid en duidelijk: geen extra broeikasgassen meer in onze atmosfeer. Tegelijkertijd laat Saudi Aramco zien dat je met fossiele brandstoffen nog steeds heel veel geld kunt verdienen.
Dit zorgt voor een menselijk dilemma. Aan de ene kant staan de broeikasgassen en de opwarming van de aarde. Doorgaan met het uitstoten van broeikasgassen is onverantwoordelijk. De gevolgen zijn voor mensen, dieren en onze planeet desastreus.
En aan de andere kant zien wij de verleiding. Met fossiele brandstoffen zoals olie, gas en steenkool kun je als mens nog heel veel geld verdienen.
Geld versus klimaat
Wanneer we kijken naar het nieuws over Saudi Aramco dan is de winnaar makkelijk aan te wijzen: geld heeft het daar gewonnen van het klimaat.
De mensen van Saudi Aramco zijn geen uitzondering in hun keuzes. Wereldwijd zijn talloze voorbeelden zichtbaar waarin mensen in hun handelen het belang van geld zwaarder laten wegen dan het belang van ons klimaat.
Een tot de verbeelding sprekend voorbeeld vind ik Australië. Zij vragen de wereld om hulp om de koraalriffen te redden. Door klimaatverandering sterft het koraal namelijk in een snel tempo.
Tegelijkertijd is Australië wereldwijd de grootste exporteur van de fossiele brandstof steenkool. Daar verdienen zij veel geld mee maar versterken daarmee ook de veranderingen in het klimaat. Waardoor het koraal sneller sterft.
CO2 belasting
De voorbeelden laten zien dat voor veel mensen geld het handelen dicteert. Is het tij te keren?
Een oplossing waar momenteel aan gewerkt wordt in Nederland heet ‘CO2 belasting’. Het idee van een belasting op CO2 is dat de vervuiler betaalt. Hoe meer CO2 je uitstoot, hoe meer je bijdraagt aan de opwarming van de aarde en hoe meer je daarvoor moet betalen.
De CO2 belasting waar men momenteel in Nederland over spreekt komt bovenop een al bestaand Europees systeem genaamd ETS. Volgens de politieke partij Groenlinks werkt het ETS onvoldoende.
Andere landen zijn Nederland voorgegaan op het gebied van een extra CO2 heffing. Het Verenigd Koninkrijk voerde in 2013 een CO2 heffing in bovenop het ETS voor elektriciteitscentrales. Het effect van die heffing was dat kolencentrales uit de markt gedrukt werden1.
Andere oplossingen
Een andere oplossing voor het dilemma tussen geld en het klimaat is om het belang van geld juist te gebruiken vóór ons klimaat. Dit gebeurt bijvoorbeeld door het bestuur van Shell via het belang van geld te bewegen naar meer groene keuzes. Meer over dit onderwerp kun je lezen in ‘De heldendaden‘.
Meer lezen?
Lees bijvoorbeeld over hoe jij zelf Shell kan bewegen richten duurzame keuzes. Of kijk naar het belang van een groene energieleverancier.
Bronvermeldingen:
1 De voor en nadelen van een CO2 heffing. NRC.nl (22 januari 2019).
2 Nieuwsbericht: ‘Saudi Aramco is het meest winstgevende bedrijf ter wereld’. Nu.nl (1 april 2019).
