2019 was een belangrijk jaar voor het klimaat. De CO2 concentratie in de atmosfeer steeg wederom verder omhoog. Verspreid over de wereld zagen we extreem weer en het hele jaar door hevige bosbranden. En is Nederland nog wel een ‘koude kikkerlandje’ nu in 2019 het kwik voor het eerst boven de 40 graden uit is gekomen?
CO2 concentratie neemt toe
Duizenden eeuwen lang is de CO2 concentratie in onze atmosfeer niet boven de 300 ppm uitgekomen. Afbeelding afkomstig van de NASA Global Climate Change.
De concentratie CO2 in onze atmosfeer is in 2019 opgelopen tot 411,85 ppm (parts per million). Ter vergelijking: de afgelopen 800.000 jaar schommelde de concentratie tussen de 180 en 300 ppm. De veilige bovengrens ligt op 350 ppm. En in 2018 kwamen we uit op 408 ppm. Lees meer over de concentratie CO2 in ‘Een beetje CO2, dat valt toch wel mee?‘.
Temperatuur stijgt in Nederland boven de 40 graden
Een temperatuur van 40 graden is ongekend voor Nederland.
Eind juli was het in Nederland warmer dan ooit. Voor het eerst kwam het kwik boven de 40 graden uit, wat ongekend is in Nederland. Lees meer over dit warmterecord in Nederland.
Ook Mens en Klimaat was aanwezig bij de demonstratie in Den Haag.
2019 was ook het jaar waarin steeds meer mensen wereldwijd demonstreren voor een gezond klimaat. Grote groepen scholieren staken geïnspireerd door Greta Thunberg op verschillende plekken in de wereld hun schoolse activiteiten voor het klimaat.
Zowel in België als in Nederland vond een klimaatmars plaats. In januari gingen in Brussel meer dan 70.000 mensen de straat op. In Nederland vond eind september een klimaatmars plaats met naar schatting 30.000 deelnemers.
De klimaatmars in Nederland maakte deel uit van een wereldwijde klimaatstaking waar meer dan 150 landen aan mee deden. Alleen al in Duitsland werden meer dan 400 acties voor het klimaat geteld.
Urgenda wint rechtzaak om klimaat
Dat Urgenda de rechtzaak tegen de overheid wint is een overwinning voor ons klimaat.
Na zeven jaar wint de organisatie Urgenda een rechtzaak tegen de Nederlandse staat. Met de uitspraak van de Hoge Raad op 20 december 2019 moet de overheid in 2020 25% minder broeikasgassen uitstoten dan in 1990.
De rechtzaak wordt gezien als een internationaal voorbeeld waarin een organisatie via de rechter een overheid kan dwingen om maatregelen te nemen voor het klimaat.
Europa komt in beweging
De Europese overheid heeft een belangrijke rol in het aanpakken van de klimaatcrisis.
Eind november stemt het Europees Parlement in met een resolutie waarin de klimaatcrisis formeel wordt erkend. De resolutie is een stap in de richting van wetten en regels die de klimaatcrisis moeten gaan bezweren.
Begin december lanceert Eurocommissaris Frans Timmermans de ‘Green Deal’. Dit is een plan van de Europese Commissie met als doel om in 2050 het eerste continent te worden dat klimaatÂneutraal is. In de Green Deal staan onder meer plannen om twee miljard bomen te planten en om de landbouw in Europa te verduurzamen.
Link tussen mensen en klimaatverandering definitief vastgelegd
Door klimaatverandering wordt de kans op uitgedroogde grond groter.
In 2019 zagen wij in Nederland grote delen van het land herstellen van de droogte waar wij in 2018 mee te maken hadden. De herfst van 2019 was nat voor Nederland. Volgens het KNMI viel de meeste neerslag in het westen van ons land. “In Noord-Holland was het lokaal zelfs een van de vijf natste herfsten in ruim een eeuw.”
Ook in de meeste delen van de rest van ons land viel in de tweede helft van 2019 meer regen dan normaal, waarmee het grondwater weer op peil kwam. In het oosten van Nederland zijn echter nog niet alle gebieden hersteld. Eind december 2019 gaf het KNMI aan dat in verschillende gebieden in het oosten nog altijd sprake is van droogte.
Nederlandse overheid komt met een klimaatplan
De Nederlandse overheid heeft een belangrijke rol te spelen in de aanpak van de klimaatcrisis.
Na anderhalf jaar onderhandelen en overleg met verschillende partijen presenteerde het kabinet in juni het Klimaatakkoord. Dit is een plan van de overheid waarmee in de komende jaren de uitstoot van CO2 gerealiseerd moet worden. In 2030 moet de CO2-uitstoot 49% minder zijn ten opzichte van 1990. En in 2050 moet de uitstoot van broeikasgassen 95% minder zijn.
In het plan staan maatregelen zoals het aantrekkelijker maken van elektrisch rijden, belasting voor bedrijven die teveel CO2 uitstoten, en subsidies voor de landbouw om te verduurzamen.
Verschillende partijen hadden twijfels of de plannen uit het Klimaatakkoord voldoende zijn om de gestelde doelen te behalen. Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) berekende na de presentatie van het Klimaatakkoord dat de doelen waarschijnlijk niet gehaald zullen worden als het plan niet wordt gewijzigd. Met het Klimaatakkoord kan het doel van de Urgenda rechtzaak (25% minder uitstoot in 2020) wellicht wel behaald worden volgens het planbureau.
De opwarming van de aarde is dé belangrijkste uitdaging waar wij in deze tijd aan werken. De nodige veranderingen voor een goede afloop in dit verhaal zijn niet vanzelfsprekend. Wil je mij helpen bij mijn werk voor het klimaat? Door middel van een donatie steun je deze website en ben ik je dankbaar!
Wil je liever zelf iets doen voor ons klimaat? Bekijk dan eens ‘zeven acties voor een gezond klimaat‘ 
